«ez da alferrikakoa izango zuen ahalegina» [Puxkinen lau olerki] [poetische samizdat]
ARGITALPEN ELEBIDUNEI BOTERE GUZTIA!
Ez da gure gogokoena, ezinbestekoa ei delako irakurri dugu Alexandr Puxkin. Bere barne munduarekin ez dugu konexiorik topatu. Bi bilduma irakurri ditugu. Batetik Antología lírica (Hiperión, 1999 Madril, Espainiako Erreinua) Eduardo Alonso Luengoren hautua duena eta Román Jákobsone hitzatzea. Bestetik Katia Granovek egin Anthologie de la poésie russe (nrf-Gallimard, 1961 Cher, Frantzia) bildumar, hitzaurrea Brice Parainena da. Gu handik habiatu gara itzulpenotarako.
Olerki hauetarik bi lehenago argitaratu genituen Hitzen uberan-en. Olerkariari eta Zeure aberriaren itsasertz urrunetan argitaratu gabeak dira.
Hementxe orain arteko panfleto dezenbristena ohiko samizdat edizioan [errusieraz eta euskaraz]:
Besarkada Kolimako zeruetatik:
SIBERIAKO MEHATZEEN SAKONEAN
Siberiako mehatzeen sakonean
iraunkortasun eta harrotasunez beteta,
ez da alferrikakoa izango zuen ahalegina
ezta zuen inteligentzia irrika ere.
Zorigaitzeko ahizpa fidela da
itxaropena, kartzela ilunetan
kuraia eta poza piztuko du,
itxarondako unera eramango zaituzte.
Zuenganaino helduko da
laguntasuna eta maitasuna,
preso zaudeten zeldetara helduko da
nire azentu askea.
Kate astunak lurrera jauziko dira,
presondegia hondoratuko da – eta askatasunak
goxo itxarongo zaituzte sarreran,
eta anaiek besoak zabalduko dizkizuete.
NIK MAITE ZINTUDAN
Nik maite zintudan: maitasuna ez da oraindik
osoki iraungi ariman;
baina ez izan beldurrik ez zaitut ostera gogaituko,
ezta ostera atsekabetuko ere.
Nik maite zintudan hitzik gabe itxaropenik gabe;
jelosiaz eta lotsaz preso;
maite zintudan hain zintzo eta xamur
Jainkoak zu ostera maitatzea nahi lukeen bezala.2
OLERKARIARI
Olerkari, ez izan helburu herriaren maitasuna.
Lausengu suharraren zarata arin gurutzatu;
tentelaren epaia adituko duzu eta turba hotzaren irria,
zuk eutsi irmo, lasai eta ez-gizartekoi.
Tsarra zara: bakarrik bizi. Zoaz aske bidean,
zoaz inteligentzia askeak zaramatzan lekura,
zure ideia garestienen fruituak bikaindu
balentria prestuengatiko saririk eskatu barik.
Zer dira haiek. Zu zeu zara zeure epai gorena;
inork baino hobe dakizu zeure lanaren balioaz.
Hartaz pozik al zaude artista kontentagaitza?
Pozik? utzi bada turbak irain egin diezaiola
eta tu egin diezaiola suak argitzen duen altarean
eta gaiztakeria nazkagarriak zure tripodea kulunka dezala.
1830
ZEURE ABERRIAREN ITSASERTZ URRUNETAN
Zeure aberriaren itsasertz urrunetan
herrialde arrotza utzi zenuen;
une goibel hartan, une ahaztezin hartan,
hainbeste nuen negar egin.
Esku izoztuekin, ulu artean,
atxiki nahi zintudan
eta ihesaren mina ez zedila
behin ere eten.
Baina zuk muxu hartatik eta mikaztasunetik
ezpainak erauzi zenituen;
deserri ilun batetik
bestera deitu ninduzun.
Esan zenidan: «berriz topatuko garen egunean,
olibondoaren itzalpean,
urdin eternalaren pean batuko gara
musu batean, maitea».
Urrunean, zeruak urdin intentsuz
dirdira egiten duen lekuan,
olibondoak urari itzal egiten dion gunean
egiten duzu zure azken ametsa.
Zure edertasuna, zure penak,
hilkutxan daude bilduta –
eta haiekin berriz topatuko garen eguneko musua…
Oraindik zain nago; zure zorra da…
